Ο Γιώργος Ζαμπέτας επιστρέφει στον φυσικό του χώρο, στην αγαπημένη του αυλή, στο «Αιγάλεω Σίτι» που έλεγε κι εκείνος, σε ένα σκηνικό με λουλούδια και αρώματα ελληνικού σινεμά, τόσο οικείο και αγαπητό στον θεατή όσο και η ανοιχτή αγκαλιά του Θεάτρου Άλσους που τον καλωσορίζει.

Εδώ στη μεγάλη σκηνή του Άλσους που έχει και ζωντανή ορχήστρα, αλλά και τοποθετημένες οθόνες στα κεντρικά και στα πλάγια της σκηνής, προκειμένου να βλέπουν όλοι τον μεγάλο πρωταγωνιστή του έργου, που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Ζαμπέτα, επιστρέφει η μουσικοχορευτική παράσταση «Μάλιστα, κύριε Ζαμπέτα» σε σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια. Οι ηθοποιοί ετοιμάζονται, επικρατεί ένας δημιουργικός αναβρασμός.

Μεγάλη θεατρική επιτυχία προ οκταετίας στο Θέατρο Αλίκη, το έργο ακολουθεί μεν την τάση της εποχής για μουσικές βιογραφίες, ξεχωρίζει ωστόσο με την επιλογή να μην ενσαρκώσει κάποιος ηθοποιός τον Ζαμπέτα. Για αυτή την επί σκηνής επιστροφή, ανανεώθηκαν οι ηθοποιοί στη διανομή των ρόλων, το κείμενο «φρεσκαρίστηκε» ελαφρώς, αλλά τα βασικά συστατικά έμειναν ίδια και απαράλλαχτα.

Ο Πέτρος Ζούλιας απέναντι σε έναν εκφραστή της λαϊκής ψυχής

Ο σκηνοθέτης Πέτρος Ζούλιας υπογράφει το κείμενο που επιχειρεί να συλλάβει την ψυχή του Ζαμπέτα — το μείγμα μαγκιάς, ευαισθησίας και αμεσότητας που τον χαρακτήριζε. Η βάση του έργου είναι το αποκαλυπτικό βιβλίο της Κατερίνας Ζαμπέτα, «Γιώργος Ζαμπέτας – Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω», από όπου αντλείται ένας θησαυρός βιογραφικού υλικού, γεμάτος μνήμες από τον βίο του συνθέτη. Η παράσταση όμως δεν περιορίζεται στην αφήγηση∙ προχωρά πολύ πιο πέρα από ένα συμβατικό αφιέρωμα. Παρουσιάζει τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα κάθε εποχής από τότε που γεννήθηκε ο συνθέτης το 1925 μέχρι το τέλος της ζωής του. Τις δεκαετίες του ’40, του ’50, του ’60, του ’70…

«Ο Ζαμπέτας συνομιλούσε με τα πολιτικά γεγονότα κάθε εποχής, ήταν ένας τίμιος εκφραστής της λαϊκής ψυχής».

«Ο Ζαμπέτας συνομιλούσε με τα πολιτικά γεγονότα κάθε εποχής, ήταν ένας τίμιος εκφραστής της λαϊκής ψυχής. Στην παράσταση θα δείτε ότι ζει μέσα από αυτό που δημιουργούσε, μέσα από τους πόνους, τις στεναχώριες, τις αλλαγές στο πνεύμα της κάθε εποχής», μας λέει ο Πέτρος Ζούλιας λίγο πριν ξεκινήσει η γενική πρόβα.

Ο Πέτρος Ζούλιας με τη Βίκυ Σταυροπούλου στο Θέατρο Άλσος.

Χωρίς να ενσαρκώνεται από κάποιον ηθοποιό, ο Ζαμπέτας «παρίσταται» στην παράσταση μέσω αυθεντικών ηχητικών ντοκουμέντων, όπου η φωνή του ίδιου δίνει σπαρταριστές αφηγήσεις, σχολιάζει τα δρώμενα, παρεμβαίνει με το γνωστό του πνεύμα και ξετυλίγει τις σκέψεις του με το χαρακτηριστικό του μπρίο. Επίσης προβάλλονται αποσπάσματα από κινηματογραφικές ταινίες που έντυσε με τη μουσική του, καθώς και τηλεοπτικές του εμφανίσεις, που καταγράφουν την ανεπιτήδευτη γοητεία και το χαρακτηριστικό χιούμορ του.

Πρόκειται για μία παράσταση ζωντανή αντανάκλαση της ταυτότητας του Γιώργου Ζαμπέτα που δεν «μιλά για», αλλά μιλά μέσα από τον Ζαμπέτα.

Ο Πέτρος Ζούλιας άνοιξε τον χορό των βιογραφιών μουσικών ταλέντων στο θέατρο με της παραστάσεις για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, τη Σοφία Βέμπο, τη Μαρινέλα, την Εντίθ Πιαφ. Έχει πει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει ηθοποιός που να μπορεί να υποδυθεί τον Ζαμπέτα. Όπως σχολιάζει: «Δεν ήταν ένας απλός συνθέτης, ο Ζαμπέτας ήταν ένας σόουμαν. Ήταν μια περσόνα μοναδική, ένα ταμπεραμέντο που ταυτιζόταν με το σατυρικό, αριστοφανικό πνεύμα και τις παρλάτες του ελληνικού κινηματογράφου. Είναι ολοζώντανος μπροστά μας γιατί είναι πάρα πολλές οι ταινίες που συμμετείχε.»

Συζητάμε πώς ο Γιώργος Ζαμπέτας με το λαϊκό του εκτόπισμα παραμένει επίκαιρος: «Ξέρεις γιατί; Γιατί είναι αυθεντικός στον τρόπο που δημιουργεί. Είναι μια κατάθεση ψυχής όλα όσα έκανε. Δεν φιλτράρει τίποτα ούτε στη γλώσσα ούτε στον τρόπο που επικοινωνεί. Γι’ αυτό και μπορεί να είναι από φοβερά λυρικός γράφοντας ένα τραγούδι, όπως τα Δειλινά, μέχρι πολύ σατιρικός με ένα τραγούδι, όπως είναι ο Αράπης, που προέρχεται από άλλη διαδρομή. Εδώ μιλάμε για έναν Έλληνα μάγκα, μετά τον Ζαμπέτα έσπασε το καλούπι. Ανήκει σε έναν κόσμο που ναι μεν τον έχουμε χάσει, αλλά τον νοσταλγούμε και με έναν τρόπο θέλουμε να τον ξαναδούμε στο προσκήνιο. Ίσως γιατί είναι δύσκολη η εποχή μας», σημειώνει ο Πέτρος Ζούλιας.

Μάνος Χατζιδάκις και Γιώργος Ζαμπέτας ζωντανά στο Τρίτο Πρόγραμμα.

Στον κύκλο αυτής της διαδρομής γύρω από την προσωπικότητα του τραγουδιστή, συνθέτη και δεξιοτέχνη του μπουζουκιού, που έβαλε τον σκηνοθέτη ξανά στα μονοπάτια του, τι είναι αυτό που του κάνει εντύπωση στον χαρακτήρα του; Τονίζει ο ίδιος: «Η σταθερή του ταυτότητα και το ότι είναι αυθεντικός μέχρι τέλους. Εκφράζεται με την καρδιά του. Πρόκειται για μοναδικά χαρακτηριστικά. Ξαναθυμήθηκα το ταξίδι του και η αλήθεια είναι ότι το τέλος του ταξιδιού του είναι πικρό για το έργο που έδωσε. Υποδεικνύει μια Ελλάδα – Κρόνο που τρώει τα παιδιά της. Αυτή είναι μια ιστορία που με αφορά να ειπωθεί. Σε σχέση με άλλους συνθέτες το έργο του είναι αδικαίωτο. Δεν είναι τυχαίο ότι έφυγε από αυτή τη ζωή με ένα παράπονο ότι προς το τέλος κανείς τον ήθελε. Είναι σημαντικό να αποκαθιστά κανείς κάποιες αξίες και μεγέθη. Αυτό εμένα μου δημιουργεί ένα επιπλέον κίνητρο και με συγκινεί βαθιά».

Κατερίνα Ζαμπέτα: Βιώνω ξανά τις εμπειρίες μου

Η Κατερίνα Ζαμπέτα παρακολουθεί με συγκίνηση τις ετοιμασίες της πρόβας. Το βιβλίο της είναι η πρώτη ύλη για την παράσταση – θα μεταφερθεί και στον κινηματογράφο ή θα γίνει σειρά (τα δικαιώματα του βιβλίου έχουν αγοραστεί από την ΚΑΠΑ Studios). «Βιώνω ξανά τις εμπειρίες μου, την παιδική μου ηλικία έχοντας ζήσει με τον πατέρα μου μέχρι τα τελευταία του», λέει η κ. Ζαμπέτα στο ΒΗΜΑ.

Η Κατερίνα Ζαμπέτα με τον σύζυγό της στο Θέατρο Άλσος, πριν την έναρξη της πρόβας.

«Συγκινούμαι όταν τον βλέπω ξανά στη σκηνή. Που να φανταζόταν ο πατέρας μου και η μητέρα μου ότι μετά από τόσα χρόνια, θα γινόταν η ζωή του παράσταση. Οφείλω να τιμώ τον πατέρα μου από την ημέρα που πέθανε και νιώθω πολύ υπερήφανη για την παρακαταθήκη που άφησε. Η μουσική κληρονομιά του δεν μοιάζει με καμία άλλη. Εχω ζήσει με όλους τους ρεμπέτες, παλιούς και νεότερους, τους μουσικοσυνθέτες και τους καλλιτέχνες που έχουν αφήσει στον πολιτισμό της Ελλάδας ένα κορυφαίο αποτύπωμα. Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Μούσχουρη, Ξαρχάκος, Μελίνα, Σακελλάριος – για όλους ο πατέρας μου είχε μια θέση στην καρδιά του. Τους γνώρισα όλους. Μετά από τόσα χρόνια αυτό που εισπράττω είναι η εκτίμηση του κόσμου που με γεμίζει υπερηφάνεια. Τον δημιουργό δεν μπορείς να τον κρατάς σφραγισμένο και κλειστό. Σήμερα θα ένιωθε μεγάλη χαρά με αυτή την παράσταση. Κι εγώ πάντα έχω στο μυαλό μου τι θα ήθελε εκείνος. Ο Πέτρος Ζούλιας έχει «κεντήσει» αυτή την παράσταση από την ψυχή του. Ο πατέρας μου ήταν ένας λαϊκός άνθρωπος, αυθεντικός και δοτικός».

Κώστας Κόκλας: Μεγαλώσαμε με τα ακούσματα του Ζαμπέτα

Ο ποιητής και στιχουργός Δημήτρης Χριστοδούλου έγραψε ότι ο Ζαμπέτας επιτέθηκε με χλευασμό στα κοινωνικά φαινόμενα. «Είναι η χάρις του ελληνικού λαού, είναι του τραύμα του ελληνικού λαού», ήταν η φράση του για το ρεμπέτικο που ο Ζαμπέτας βοήθησε να περάσει στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα.

Ο Κώστας Κόκλας με τη Χριστίνα Τσάφου στη σκηνή του Θεάτρου Άλσος.

«Ο Γιώργος Ζαμπέτας είναι σαν να μας γέννησε. Οι Έλληνες τον αναπαράγουμε κάθε μέρα με τη συμπεριφορά μας», μας λέει ο Κώστας Κόκλας λίγο πριν ανέβει στη σκηνή. Ο ίδιος υποδύεται τον πατέρα του Γιώργου Ζαμπέτα, Μιχάλη, ιδιοκτήτη κουρείου στη Λένορμαν, με ασίγαστο ερασιτεχνικό κέφι για το ρεμπέτικο και το μπουζούκι, το οποίο ήλπιζε να μην πιάσει στα χέρια του ο γιος του.

«Δεν υπάρχει Έλληνας σε όλο τον κόσμο που να μην ακούει τις τρεις-τέσσερις πρώτες νότες από το μπουζούκι του Ζαμπέτα και να μην αναριγεί».

«Ο Ζαμπέτας μας έδωσε τις συντεταγμένες για την αυθεντικότητα», συμπληρώνει ο αγαπητός ηθοποιός και πρωταγωνιστής. Όπως τονίζει, ο Ζαμπέτας μας έμαθε και την έννοια της μαγκιάς: «Τι σημαίνει να είσαι μάγκας με την σωστή έννοια στη ζωή σου. Ο Ζαμπέτας έδωσε αυτές τις σταθερές που κουβαλάμε όλοι οι Ελληνες, όπως κουβαλάμε όλοι μας τις τρεις πρώτες νότες από κάθε τραγούδι του. Και έχει συνδεθεί με τα θερινά σινεμά, με τις μουσικές που ακούγαμε όταν ήμασταν μικροί. Δεν υπάρχει Έλληνας σε όλο τον κόσμο που να μην ακούει τις τρεις-τέσσερις πρώτες νότες από το μπουζούκι του Ζαμπέτα και να μην αναριγεί. Μεγαλώσαμε με τα ακούσματα και τη μορφή του Ζαμπέτα στις εξόδους μας στα καλοκαιρινά σινεμά. Το «Ρωμιός αγάπησε Ρωμιά» ήταν μια μελωδία γεμάτη αισιοδοξία.

Οι μελωδίες του Ζαμπέτα έχουν περάσει στο DNA μας, ο ίδιος δημιούργησε μια μόδα. Είχα ένα θείο που του έμοιαζε πάρα πολύ. Το μουστάκι του ήταν ίδιο με το μουστάκι του Ζαμπέτα. Όλοι είχαμε ένα τέτοιο θείο. Είχε δημιουργήσει έναν τρόπο συμπεριφοράς ο Γιώργος Ζαμπέτας, που τον αναπαράγει κάθε επόμενη γενιά. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άλλος καλλιτέχνης που να άφησε τόσο ισχυρό διαταξιακό αποτύπωμα σε όλες τις κοινωνικές ομάδες πέρα από τον Ζαμπέτα.»

Βίκυ Σταυροπούλου: Ο Ζαμπέτας είναι αθάνατος

Στον Γιώργο Ζαμπέτα άρεσε να ηχογραφεί τις σκέψεις του για την οικογένειά του, τους άλλους τραγουδιστές, την πολιτική κατάσταση, μιλούσε για όλα. Από το πλούσιο υλικό αρχείου ο Πέτρος Ζούλιας επέλεξε τα κυριότερα στοιχεία για να φέρει στο προσκήνιο μια ιστορική αναδρομή σε όλη την Ελλάδα. Τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του συνδιαλέγονται μαζί του συνέχεια μέσω αυθεντικών βίντεο. Απέναντι του διαρκώς είναι η σύζυγός του Ρούλα, δια της πρωταγωνίστριας της παράστασης Βίκυς Σταυροπούλου η οποία είναι και υπεύθυνη για την επαναφορά της στη θεατρική σκηνή. Η ίδια μας λέει ότι η μεγάλη αυλή του Θεάτρου Άλσους είναι ο ιδανικός χώρος για να ακουστούν πάλι οι μεγάλες επιτυχίες του Ζαμπέτα, καθώς λειτουργεί ως φυσική προέκταση της αυλής του Αιγάλεω που αγαπούσε ο ίδιος. Εδώ παρουσιάζεται η ζωή ενός σημαντικού καλλιτέχνη.

Η Βίκυ Σταυροπούλου ως Αργυρώ στην παράσταση «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα».

«Από τη χαρά στη λύπη, από τη λύπη στη χαρά και ξανά από την αρχή, βιώνουμε πολλά δυνατά συναισθήματα, περνώντας με έξυπνο τρόπο από όλες τις δεκαετίες. Παράλληλα, μαθαίνουμε πώς γεννήθηκαν τα τραγούδια του, τις ιστορίες τους. Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του φέτος, ήταν η ιδανική στιγμή να επανέλθει η παράσταση στο Θέατρο Άλσος. Ο Ζαμπέτας είναι μέσα από το έργο του αθάνατος. Και συγκινεί», εξηγεί η Βίκυ Σταυροπούλου.

«Η Αργυρώ αγαπούσε τον Γιώργο Ζαμπέτα πολύ και ως γυναίκα του στο πλευρό του, πέρασε και αυτή από όλα τα στάδια της επιτυχίας».

«Η Αργυρώ αγαπούσε τον Γιώργο Ζαμπέτα πολύ και ως γυναίκα του στο πλευρό του, πέρασε και αυτή από όλα τα στάδια της επιτυχίας. Η αγάπη τους ήταν αδιαμφισβήτητα βαθιά και ουσιαστική. Τουλάχιστον η Αργυρώ ήταν καψούρα, γιατί ο Ζαμπέτας τότε είχε μεγάλη πέραση. Όλες τον ήθελαν. Όπως λέω κι εγώ στο έργο, «έχετε σκάσει από τη ζήλια σας, έχετε φάει τα λυσσακά σας, γιατί όλες θα θέλατε να ήσασταν στη θέση μου, να ήσασταν η κυρία Ζαμπέτα». Και φυσικά εκείνη ήταν εκεί ακλόνητη, για να μεγαλώσει τα παιδιά του σωστά και να είναι πάντα δίπλα του, όταν ήταν στα πάνω του, αλλά και όταν ήταν στα κάτω του».

Αγαπημένο τραγούδι της Βίκυς Σταυροπούλου; Το «Καράβι» με τη φωνή της Μπέμπα Μπλανς από τον δίσκο «Ο πιο καλός ο μαθητής», που της θυμίζει τη δική της μητέρα. Το τραγουδάει στη σκηνή η κόρη της, Δανάη Μπάρκα, καθώς μαμά και κόρη εμφανίζονται μαζί για πρώτη φορά στο θέατρο κατ’ επιλογήν.

Δανάη Μπάρκα: «Μάγκας θα πει φιλότιμο»

Η Δανάη Μπάρκα υποδύεται την Αννούλα, τραγουδίστρια της μπάντας του Ζαμπέτα και εκπροσωπεί κατά έναν τρόπο τις τραγουδίστριες με τις οποίες συνεργαζόταν ο ίδιος. «Η Αννούλα είναι τσαούσα, πάει κόντρα στα πρέπει και παρότι ζει σε μια εποχή που η θέση της γυναίκας δεν είναι ίδια με αυτή του άντρα – οριακά δεν είναι και τώρα – εκείνη παλεύει να χορεύει, να τραγουδάει και να γλεντάει», μας λέει η Δανάη Μπάρκα. Έχοντας μεγαλώσει κι εκείνη στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού της στο Περιστέρι, το σκηνικό εδώ στο Θέατρο Άλσος, τής είναι οικείο.

Η Δανάη Μπάρκα με τον Λευτέρη Ελευθερίου στο Θέατρο Άλσος.

Τη ρωτάμε τι είναι αυτό που την εντυπωσιάζει στον χαρακτήρα του Γιώργο Ζαμπέτα. «Μάγκας θα πει φιλότιμο, μάγκας θα πει καλή καρδιά και ωραίες εξηγήσεις, λέει ο Κώστας Κόκλας που υποδύεται τον πατέρα του στην παράσταση και αυτό είναι ένα μότο που θέλω να το ακολουθήσω. Κρατάω τη λαϊκότητα του Ζαμπέτα που πολλοί άνθρωποι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, έχουν ως ταμπού. Τη λαϊκότητα δεν την χρησιμοποιούμε ούτε ως όρο ούτε την ακολουθούμε. Κρατάω λοιπόν τη λαϊκότητα του, την ταπεινότητα του και τις νότες του», μας απαντά.

Γιάννης Τσιμιτσέλης: Ο Ζαμπέτας είναι διαχρονικός

Ο Γιάννης Τσιμιτσέλης υποδύεται τον «Τσάντα», κατά κόσμον Χαράλαμπο Βασιλειάδη, στιχουργό πολλών τραγουδιών του Γιώργου Ζαμπέτα. «Ο Τσάντας ουσιαστικά είναι αυτό που έλειπε από τον Ζαμπέτα. Ο Τσιτσάνης ήταν μορφωμένος, ήξερε ξένες γλώσσες, είχε άλλες ευαισθησίες. Ο Ζαμπέτας ήταν ο μάγκας. Ο Τσάντας ήταν και αυτός λαϊκών καταβολών, αλλά πιο αριστοκράτης και γραμματιζούμενος για εκείνη την εποχή, οπότε πιθανότατα γι’ αυτό έκαναν τόσο καλή παρέα. Συμπλήρωνε ο ένας τον άλλον και αποτελούσαν μαζί ένα ολοκληρωμένο μουσικό σχήμα», σχολιάζει ο δημοφιλής ηθοποιός.

Ο Γιάννης Τσιμιτσέλης ως «Τσάντας» στο «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα».

Αναγνωρίζουμε πώς το γεγονός ότι το 2025 κλείνει ένας αιώνας από τη γέννησή του καταδεικνύει τη διαχρονικότητα των τραγουδιών και της μουσικής του. «Ο Ζαμπέτας είναι διαχρονικός. Συνιστά μουσικό σταθμό για την Ελλάδα με την τεράστια γκάμα τραγουδιών του, για όλα τα γούστα – από το Σταλιά σταλιά μέχρι τον Αράπη», σημειώνει ο Γιάννης Τσιμιτσέλης. Λέμε πως είναι θέμα χρόνου να γίνει ταινία η ζωή του. «Θα χαρώ πολύ να δω μια ταινία για τον Ζαμπέτα», συμπληρώνει ο ίδιος. «Αλλά η απορία παραμένει για το ποιος θα υποδυθεί την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του, να φτάσει να αγγίξει το ηχόχρωμα της φωνής του. Ποιος θα παίξει τον Ζαμπέτα στον κινηματογράφο;»

INFO: «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα» από Παρασκευή 13 Ιουνίου, Θέατρο Άλσος, Ημέρες Παραστάσεων: Πέμπτη – Κυριακή, Ώρα έναρξης: 20:30